درمان اختلالات اضطرابی و استرس

اختلال اضطراب و استرس چیست؟

یکی از مهمترین اختلالاتی که ممکن است همه افراد آن را در موقعیت‌ های مختلف و با شدت متفاوت تجربه کنند اختلال اضطرابی یا استرسی است.

اختلال اضطرابی در حقیقت یک تجربه ترس یا استرس شدید است که ممکن است نسبت به رویدادهای آینده یا کنونی به وجود بیاید.

همه کسانی که به اختلال اضطرابی مبتلا هستند، در زندگی روزمره مشکلات زیادی را تجربه کرده و بر کیفیت زندگی افراد تاثیر منفی اعمال می‌ کند.

به طور کلی اختلال اضطرابی یا اختلال استرس شایع‌ ترین اختلال روانی است که حدوداً ۲۸ درصد انسان‌ ها در طی زندگی خود تجربه می‌ کنند.

این نوع اختلالات در سنین ۳۰ تا ۴۴ سالگی به اوج خود می‌ رسد.

اگر افراد بتوانند به درمان اختلالات اضطرابی و استرس بپردازند، این اختلال تاثیر مخربی بر سلامت روانی آنها نخواهد داشت.

بررسی علائم و نشانه‌ های اختلال اضطرابی

همانطور که گفته شد اختلال اضطرابی یا استرسی شایع‌ ترین مشکل روانی است که عموماً افراد بزرگسال آن را تجربه می‌ کنند و مانند دیگر اختلالات علائم و نشانه‌ هایی دارد که مهمترین آنها را در این مطلب برایتان خواهیم گفت.

همه کسانی که با اختلال اضطرابی مواجه هستند ممکن است در موقعیت‌ های مختلف و بدون داشتن دلایل موجه احساس عصبانیت شدیدی داشته و خیلی ناگهانی با بی‌ قراری یا تنش مواجه می شوند.

همچنین افراد مبتلا به این اختلال ممکن است نسبت به خطرات احتمالی که در آینده اتفاق می‌ افتد، دائماً احساس نگرانی داشته و این فکر باعث میشود که آنها از زندگی طبیعی باز بمانند.

حالتی مانند تنفس سریع یا تعریق زیاد را در ساعات مختلفی از شبانه روز تجربه می‌ کنند و زمانی که احساس وحشت به سراغ آنها می‌ آید لرزشی بدن را فرا گرفته که بعد از آن ضعف شدید یا خستگی بر آنها غالب خواهد شد.

اغلب کسانی که به اختلال اضطرابی یا استرسی مبتلا هستند، مشکلات زیادی را در تمرکز تجربه می‌ کنند و ممکن است حتی برای انجام امورات روزانه خود با فراموشی مواجه شوند.

از طرفی احتمال اینکه اختلالات زیادی در خواب افراد به وجود آید نیز وجود دارد، این افراد یا بیش از حد کم خواب می شوند یا بیش از حد به پرخوابی دچار خواهند شد.

این افراد در برابر هرگونه تغییرات هر چند مثبت مقاومت زیادی از خود نشان می‌ دهند و به هیچ عنوان تمایلی به ایجاد تغییرات در امور عادی نداشته و سعی می‌ کنند در موقعیت‌ های اضطراب آور قرار نگیرند.

علل اختلال اضطرابی و استرسی

زمانی که صحبت از اختلال اضطرابی می شوند، افراد به دنبال علت این آسیب‌ ها هستند تا بتوانند سرمنشأ این بیماری را از بین برده یا از چنین مسئله ای جلوگیری نمایند.

متخصصان بر این باورند که عوامل ژنتیکی مهمترین علت اختلال اضطرابی است.

زمانی که والدین به اضطراب مبتلا باشند، قطعاً فرزندان دارای چنین ویژگی‌ هایی خواهند بود.

قرار گرفتن در محیط‌ هایی که با اضطراب و استرس زیاد همراه است خود به خود باعث می شود تا این اختلال در بدن کودکان نیز شکل بگیرد و در بزرگسالی به شدت خود خواهد رسید.

ساختار شیمیایی مغز نیز بر چنین اختلالی تاثیرگذار است، تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می‌ دهد که با وجود مدارهای معیوب در مغز احتمال بروز اختلال اضطرابی وجود دارد.

اگر این افراد نتوانند ترس و احساسات خود را کنترل کنند، ممکن است در آینده نه چندان دور با این نوع اختلالات مواجه شوند.

از طرفی استرس محیطی هم می‌ تواند بر این اختلال تاثیرگذار باشد.

گاهی اوقات رویدادهای استرس‌ زا و یا بی توجهی‌ هایی که در دوران کودکی اتفاق می‌ افتد در کنار اینکه ممکن است فرد یکی از عزیزان خود را از دست بدهد یا مورد خشونت قرار بگیرد، بر ابتلای افراد به چنین اختلالی بی تاثیر نخواهد بود.

از طرفی ممکن است در صورت مصرف مواد مخدر، الکل یا سوء مصرف انواع دارو با چنین مشکلی مواجه شوند.

متخصصان معتقدند که ابتلا به بیماری‌ های قلبی، آسیب‌ های مربوط به ریه و غده تیروئید بر اختلال اضطرابی تاثیرگذار بوده و حتی ممکن است عدم درمان و کنترل این بیماری‌ ها باعث شدت گرفتن اختلال استرسی شود.

انواع اختلال اضطرابی

متخصصانی که در زمینه بررسی و درمان بیماری‌ های روانی فعالیت دارند، اختلال اضطرابی را یکی از شایع‌ ترین آسیب‌ های دانسته که ممکن است افراد زیادی آن را تجربه نمایند.

اختلال اضطرابی یک بیماری تک بعدی نیست بلکه به گروه‌ های مختلف تقسیم بندی شده و هر فرد ممکن است با نوع خاصی از این اختلال مواجه شود.

شایع‌ ترین نوع اختلال اضطرابی اختلال پانیک یا وحشت زدگی نام دارد.

همه کسانی که به این عارضه مبتلا هستند، به یکباره حملاتی را تجربه می‌ کنند که احساس می‌ کنند از نظر جسمانی و روحی تحت فشار قرار گرفته و این عواطفی که به عنوان وحشت زدگی شناخته می شود آنها را از پای در می‌ آورد.

این اختلالات آنقدر شدید است که افراد به یکباره احساس خفگی داشته و ممکن است ناراحتی‌ های تنفسی برای چندین ساعت با آنها همراه باشد.

همچنین ممکن است احساس ناراحتی شدیدی را در معده تجربه کرده و عرق کردن، لرزیدن و حتی سرگیجه و کرختی نیز هنگام بروز این اختلال شایع است.

نوع دیگر اختلال اضطرابی را آگورافوبی می‌ نامند، افراد مبتلا به این اختلال نمی‌ توانند در جامعه عملکرد مناسبی داشته باشند.

آنها به طور غیر طبیعی از قرار گرفتن در جامعه هراس داشته و نمی‌ توانند از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند.

همچنین از قرار گرفتن در محیط‌ های بسته مثل سالن تئاتر هراس داشته و نمی ‌توانند در محیط‌ های بزرگ یا در خانه تنها بمانند.

ترس این افراد از موقعیتی نیست که در آن قرار می‌ گیرند بلکه نگرانی شدیدی که به سراغ آنها می‌ آید این است که اگر دچار مشکل شوند، نمی‌ توانند از کسی کمک گرفته یا فرار کنند.

نوع دیگر اختلال اضطرابی فوبیا های خاص نامگذاری می شود، فوبیا ترس‌ های غیرمنطقی است که ممکن است افراد نسبت به یک شی، حیوانات، ارتفاع یا دیگر موقعیت‌ ها داشته باشند.

این افراد به شدت از قرار گرفتن در موقعیت‌ های نگران کننده و استرش زا دوری کرده و نیاز است که دوره درمان را سپری کنند.

چنین اختلالی در کوتاه مدت بهبود پیدا نکرده و افراد نمی‌ توانند به تنهایی از پس این نوع ترس بر بیایند.

اختلالات اضطرابی دیگر نظیر جمع هراسی، وسواس‌ های فکری و عملی، اضطراب جدایی و اضطرابات پس از سانحه یا اختلال اضطراب بیماری از جمله آسیب‌ های است که ممکن است هر کدام به نوعی سلامت روانی افراد را تحت تاثیر قرار دهد.

هر کدام از این موارد علل، علائم و درمان‌ های متفاوتی دارند که باید تحت نظر پزشکانی مانند دکتر شیرزاد خیراندیش انجام شود که در این زمینه تجربه و مهارت کافی دارند.

هر کدام از این نوع اختلالات اضطرابی می‌ توانند زندگی طبیعی فرد را تحت تاثیر قرار داده و به نوعی باعث می شود که افراد از جامعه دور شده و گوشه‌ گیری برای آنها مضر و خطرناک خواهد بود.

درمان اختلالات اضطرابی و استرس

زمانی که افراد متوجه می شوند با علائم و نشانه‌ های اختلال اضطرابی مواجه هستند، مهم است که در موقعیت مناسب به پزشکانی مراجعه کنند که در این زمینه می‌ توانند روش‌ های درمانی مناسب را به آنها ارائه دهند.

پزشکان نیز با بررسی شواهد متوجه می شوند که فرد به چه نوع اختلال اضطرابی مبتلا است و با این فرایند می‌ توانند بهترین راه حل را برای مراجعین خود در پیش بگیرند.

از طرفی پزشکان می‌ توانند با مصرف برخی از انواع داروها و تکنیک‌ های مختلف بیماری را تحت کنترل درآورده و تلاش می‌ کنند تا با مصرف دارو یا روان درمانی شرایط بهبود را برای بیماران فراهم سازند.

گفت و گو یا مشاوره با بیماران از طریق مراکز حضوری و آنلاین انجام می شود.

در هر صورت اگر با علائم این بیماری مواجه هستید پزشکان می‌ توانند با دوره‌ های درمانی ۶ ماهه یا یک ساله و حتی بیشتر شرایط را برای بهبود کامل و رفع اختلال اضطرابی و استرسی فراهم سازند.

این داروها ممکن است شامل مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سرترالین (Zoloft) یا پاروکستین (Paxil) باشند.

گاهی پزشکان از داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین ها) مانند دیازپام (والیوم) یا لورازپام (آتیوان) استفاده می کنند.

اما این روش ها به دلیل خطر وابستگی به بیمار عموما در کوتاه مدت استفاده می شوند.

توصیه می کنیم برای درمان اختلالات اضطرابی و استرس و کمک به بهبود عوارض آن از روان درمانگر کمک بگیرید.

در نهایت باید اضافه کنیم که اختلالات اضطرابی را می توان با دارو درمانی، روان درمانی یا ترکیبی از این دو درمان کرد.

بعضی از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی خفیف تصمیم می گیرند با این شرایط زندگی کرده و به دنبال درمان نمی باشند.

تأثیر اعمال و تفکر ما بر احساسات ما را بررسی می کند و الگوهای رفتاری و فکری را که باعث اضطراب می شود یا از بهبود آن جلوگیری می کند را شناسایی می کند.

پس از شناسایی به جایگزین آن با رفتار و الگوی مورد نیاز برای مقابله با آن کمک می کند، تا جایگزین انجام شود.

در روش رفتار درمانی تلاشی برای تغییر نگرش نمی شود، بلکه با بهره گیری از فعالیت هایی که برای فرد خوشایند بوده و موجب احساس رضایت می شود، سعی در درمان اضطراب می شود.

نقش موسیقی در تسکین اختلال اضطراب و استرس  بسیار پررنگ می باشد.

موسیقی کلاسیک و صداهای آرامش بخش طبیعت مانند باران، آتش، جنگل و دریا تنش های روحی و جسمی شما را از بین می برد و در نهایت آرامش تان می دهد.

سلیقه شخصی هر فرد نیز بسیار مهم است، گاهی اوقات موسیقی مورد علاقه شما ممکن است ریتم تند داشته باشد، اما می تواند در کاهش استرس شما بسیار موثر باشد.

گذراندن وقت در طبیعت یا آوردن طبیعت به خانه تاثیر بسزایی بر سلامت روان و درمان استرس و اضطراب دارد.

قدم زدن در طبیعت و فضای سبز، استشمام بوی تازه گل ها و علف ها، غذا دادن به حیوانات و نوازش آنها باعث کاهش هورمون کورتیزول و سطح اضطراب، کاهش فشار خون و افزایش احساس آرامش و رضایت از خود می شود.

گذراندن وقت با کسانی که دوستشان داریم قلب و ذهن ما را آرام می کند و به ما کمک می کند شرایط استرس زا را راحت تر پشت سر بگذاریم.

حمایت خانواده و دوستان، حتی اگر به صورت یک آغوش ساده باشد، به ما شهامت و آرامش برای مقابله با استرس و اضطراب می دهد.

تکنیک های درمان اضطراب

طیف گسترده ای از استراتژی ها وجود دارد که با استفاده از آنها می توانید اضطراب خود را مدیریت کنید.

می توانید استراتژی هایی را بیابید که برای شما بهترین کار را دارند. اما به یاد داشته باشید، اگر اضطراب شما شدید است، به دنبال درمان از یک متخصص باشید.

تنفس آهسته

هنگامی که مضطرب هستید، تنفس شما سریع تر و کم عمق تر می شود، سعی کنید سرعت تنفس خود را کاهش دهید.

آرامش پیشرونده عضلانی

یک مکان آرام پیدا کنید، چشمان خود را ببندید و به آرامی دراز بکشید، سپس هر یک از گروه های عضلانی خود را از انگشتان پا تا سر سفت و شل کنید.

کشش را برای سه ثانیه نگه دارید و سپس به سرعت رها کنید.

این می تواند به کاهش احساس تنش عضلانی که اغلب همراه با اضطراب است کمک کند.

در لحظه حال باشید

اضطراب می تواند افکار شما را به آینده ای وحشتناک سوق دهد که هنوز اتفاق رخ نداده است.

سعی کنید خود را به جایی که هستید برگردانید، تمرین مدیتیشن می تواند کمک کننده باشد.

سبک زندگی سالم

فعال بودن، خوب غذا خوردن، بیرون رفتن و پیاده روی، گذراندن وقت با خانواده و دوستان، کاهش استرس، و انجام فعالیت هایی که از آن لذت می برید، همگی می توانند به کاهش اضطراب و بهبود سلامت شما کمک کنند.

کارهای کوچک شجاعانه

اجتناب از چیزی که شما را مضطرب می کند ممکن است در کوتاه مدت باعث تسکین شما شود، اما در دراز مدت می تواند شما را مضطرب تر کند.

سعی کنید به چیزی که شما را آزار می دهد حتی به روشی ساده و کوتاه مدت نزدیک شوید.

به چالش کشیدن خودگویی

نحوه تفکر شما بر احساس شما تأثیر می گذارد.

اضطراب می تواند باعث شود که خطر را دست کم بگیرید و توانایی خود را برای مقابله با آن دست کم بگیرید.

به جای فکر کردن به بدترین سناریوی ممکن، سعی کنید به تعابیر متفاوتی برای موقعیتی که باعث اضطراب شما می شود فکر کنید.

برای نگرانی های خود وقت بگذارید

دست کشیدن از نگرانی سخت است، بنابراین زمانی را برای رفع نگرانی های خود اختصاص دهید. مثلاً هر شب 10 دقیقه برای نوشتن آنها وقت بگذارید.

شناسایی اضطراب خود

بهترین و بدترین خاطرات خود را بنویسید.

از دیگران بیاموزید

صحبت با دیگرانی که مضطرب هستند یا در حال گذراندن موارد مشابه هستند، می تواند به شما کمک کند کمتر احساس تنهایی کنید.

با خود مهربان باشید

به یاد داشته باشید که مضطرب نیستید.

شما ضعیف نیستید، فقط در وضعیت سلامت روان هستید.

عوارض اختلال اضطراب شدید

اختلال اضطراب شدید به معنای نگرانی و استرس مداوم و طولانی مدت است، تا جایی که در فعالیت های روزمره فرد اختلال ایجاد کند.

این نگرانی و تنش دائمی ممکن است علائم جسمی مانند: بی حوصلگی، بی قراری و خستگی، مشکل در تمرکز، اسپاسم عضلانی یا مشکلات خواب را داشته باشد.

معمولاً نگرانی در انجام کارهای روزمره مانند مسئولیت شغلی، سلامت خانوادگی یا شخصی یا سایر موارد جزئی مانند کارهای خانه یا قرار ملاقات نیز شامل می شود.

در واقع، اضطراب پیش بینی نگرانی در مورد آینده دور یا نزدیک است.

ترس ریشه و عامل اصلی اضطراب می باشد، یک واکنش احساسی به یک تهدید می باشد که بیشتر با مقاومت یا فرار همراه است.

مقاومت یا فرار از خطر یا تهدید، در اختلالات اضطرابی می تواند انسان را وادار به تلاش از موقعیت ها و شرایطی که باعث علائم اضطراب می شود، دوری کنید.

این باعث می شود، بر عملکرد شغلی، تحصیلات و روابط شخصی افراد تأثیر می گذارد.